Je vindt de Plejaden in het sterrenbeeld Stier als een vage blauwe vlek rond ‘de schouder’ van de Stier. Op het noordelijk halfrond kun je ze het beste vinden in januari en februari. Voor waarnemers met het blote oog lijkt het meestal een kleinere kopie van de Grote Beer een blauwachtig zes sterrenpatroon, omringd door een stofwolk. De wolk van interstellair stof rond de Plejaden maakt geen deel uit van het cluster. De nevel is onafhankelijk en bevindt zich toevallig in de buurt van de Plejaden.
Hoeveel sterren zijn er zichtbaar in de Plejaden?
Wie met het blote oog kijkt, ziet meestal in één oogopslag zes sterren. Hoe langer je kijkt, hoe meer sterren je ziet, afhankelijk van een scherp zicht en een heldere hemel zonder lichtvervuiling. De meeste mensen zien er met het blote oog niet meer dan 14. Een verrekijker kan een beter zicht geven op het cluster en de nevel eromheen. Alle helderste sterren zijn te vinden binnen een gezichtsveld van 1°. Sterke telescopen kunnen helpen de zwakkere te zien. In totaal telt het cluster zo’n 1.000 leden. De helderste sterren zijn vernoemd naar de personages uit de Griekse mythologie.
Welke ster ontbreekt er?
Als de meeste mensen het cluster zien als een zessterrenpatroon, waarom wordt het dan de ‘Zeven Zusters’ genoemd? De reden is dat de hemel er in de oudheid, toen de naam verzonnen werd, anders uitzag. Destijds konden waarnemers met het blote oog onmiddellijk zeven sterren van het cluster zien. Na verloop van tijd verdween één van hen uit het zicht. De verandering werd veroorzaakt door Pleione, de op zeven na helderste ster van de sterrenhoop. Het is een ster die varieert in helderheid. Vroeger was de ster prominenter zichtbaar, maar de helderheid nam af en werd daardoor met het blote oog steeds minder goed zichtbaar. Een andere verklaring is dat de positie van Pleione aan de hemel in de loop van de tijd veranderde, en deze zo dicht bij de ster Atlas kwam te staan dat de twee sterren met het blote oog op één begonnen te lijken.
Kalender
In de oudheid gebruikten veel culturen de Plejaden als kalender. Door hun verschijning aan de hemel wisten boeren wanneer ze moesten beginnen met het oogsten of planten van gewassen en begrepen zeelieden wanneer het tijd was om het vaarseizoen te openen (de naam ‘Plejaden’ is mogelijk afgeleid van het Griekse woord dat ‘zeilen’ betekent).
Ontdekking
Galileo Galilei was de eerste die de Plejaden door een telescoop observeerde. De sterrenhoop was echter al lang daarvoor bekend: het ‘oorsprongsverhaal’ dateert mogelijk uit 100.000 voor Christus. De naam van de eerste persoon die de Plejaden aan de hemel zag, is in de geschiedenis niet bewaard gebleven. Men gaat ervan uit dat de Plejaden 75 tot 150 miljoen jaar oud zijn.